اتصالات ابزار دقیق(Instrument fittings) ، همان طور که از نام آنها برمی آید، به شدت از دقت بالایی برخوردار هستند؛ به این معنی که آنها در امر کارکرد خود، بسیار نکته سنج عمل می کنند. این اتصالات، ظرافت اندازه گیری بسیار بالایی دارند. آنها با کمترین حالت ضریب خطا عمل می کنند.
ابزار دقیق چیست؟
به طور کلی، ابزار دقیق، شامل تجهیزاتی می شود که در اندازه گیری کمیت بتوان از آنها استفاده کرد. این کمیتهای فیزیکی، نیاز به اندازه گیری دقیق دارند و شامل فشار، سطح، دما، حجم، جریان و… در یک مخزن یا لوله می شوند. به طور کلی، کنترل و اندازه گیری این پارامترها و همچنین ثبت آنها در پروژههای صنعتی، بر عهدۀ ابزار دقیق است؛ مانند اتفاقی که در کنتور آب، کنتور گاز و… می افتد.
این ابزارها، به سه دستۀ عمده تقسیم می شوند که دستۀ اول را منتقل کننده ها تشکیل می دهند. این دسته، نقش اساسی انتقال داده را بر عهده دارند. این اطلاعات، به صورت سیگنال ارسال می شوند. دستۀ دوم، کنترلرها هستند که وظیفۀ کنترل میزان رطوبت و فشار و دما را بر عهده دارند. دستۀ آخر، نمایش گرها هستند که در اصطلاح تخصصی، اندیکیتور نامیده می شوند. این دسته، وظیفۀ نشان دادن دادهها را بر عهده دارند؛ مثل دما سنجها، فشار سنجها و… .
اتصالات ابزار دقیق، درواقع جزئی از ابزار دقیق است که به این تأسیسات ملحق میشود و یا آنها را به یکدیگر متصل میکند. دستهای از تجهیزات ابزار دقیق یا اتصالات آن وجود دارند که در صنعتهای بزرگ مختلفی مانند پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرند. این ابزارآلات، برای اندازه گیری فشار در مخزنها و یا دمای آن مورد استفاده قرار می گیرند و دقت اندازه گیری آنها در صنایع، چندین برابر مصارف خانگی و سایر مصارف عادی است.
آشنایی با اتصالات ابزار دقیق
اتصالات ابزار دقیق، یکی از مهمترین مباحث درزمینۀ تجهیزات ابزار دقیق است. این اتصالات، نوع خاصی از اتصالات هستند که در نقل و انتقال سیالات، تجهیزات آزمایشگاهی و تجهیزات مربوط به سیالات شهری و خانگی مورد استفاده قرار می گیرند.
همچنین از این تجهیزات به میزان قابل توجهی در بخش انتقال گازهای خالص و فوق خالص استفاده می شود. این سیستمهای کنترل گاز آزمایشگاهی و ابزار دقیق، معمولاً از سیستم پایپینگ و اتصالات استیل یا برنجی استفاده می کنند.
نکات مهمی که در زمان استفاده از اتصالات ابزار دقیق باید به آنها توجه داشت، مقاومت فیزیکی و شیمیایی بالا در برابر ماده و فشار و دما است و همچنین استفاده از مهم ترین ویژگی های اتصالات ابزار دقیق، یعنی همان دقت بالا در اندازه گیری قطعات و سوار شدن و فیت شدن آنها به یکدیگر که از هر جهت جلوی نشت را بگیرد. آخرین مورد، نکته ای است که در زمان انتخاب اتصالات ابزار دقیق باید به آن توجه کرد؛ زیرا این تجهیزات، در فشارهای بالای خالص یا فوق خالص مورد استفاده قرار می گیرند.
مهمترین امر در ارتباط با اتصالات ابزار دقیق، این است که این اتصالات بر روی تیوب ها بسته می شوند و نه لوله ها. دلیل آن هم این است که تیوب ها را نمی توان به روش های معمولی به تجهیزات و ابزارآلات دیگر متصل کرد؛ زیرا تیوب ها به دلیل ضخامت کم در ناحیه دیواره، رزوه نمی شوند و در نتیجه لوله ها و اتصالات را نمی توان به روش پیچی معمولی بر تیوب ها سوار کرد. اینجا است که اتصالات ابزار دقیق وارد عمل می شوند؛ زیرا تیوب ها باید به وسیلۀ آنها به نقاط دیگر متصل شوند.
ازجملۀ تجهیزات اتصالات ابزار دقیق، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انواع رابط
- سه راهی ها
- زانو
- انواع شیرآلات و ولو
- انواع منیفولد
- انواع فیلتر
- لوله و تیوب ها
اتصالات ابزار دقیق را از حیث نوع به کارگیری، به دو دستۀ کلی نیز تقسیم میکنند که به شرح زیر است:
- کانکتور: این اتصالات برای اتصالات لوله و تیوب به صورت دندهای به کار گرفته می شود.
- یونیون: این نوع از اتصلات ابزار دقیق برای متصل کردن تیوب به تیوب مورد استفاده قرار می گیرند.
در میان سایر دسته بندیها، بیشترین استفاده را اتصالات ابزار دقیق فشاری دارند. اتصالات ابزار دقیق فشاری، به اتصالاتی گفته می شود که دارای یک بست یا حلقه برای اتصال دادن تیوب ها به هم و یا دیگر تجهیزات هستند. این دسته از اتصالات ابزار دقیق، از سه بخش بدنه، حلقه و یا بست و مهره تشکیل شده اند.
در ساخت اتصالات ابزار دقیق، پرکاربردترین مواد اولیه ای که مورد استفاده قرار می گیرد، فولاد کربن، فولاد ضد زنگ، چدن، آلمینیوم، مس، آلیاژ، کربن استیل، استنلس استیل و… است. اتصالات، همانطور که گفته شد، کاربرد زیادی در صنعت و نقش مهمی در میان تجهیزات دارند. نوع تجهیزاتی که اتصالات ابزار دقیق قرار است به آنها متصل شود، از ویژگی های مهمی است که باید به آن توجه کرد؛ برای مثال، در برخی از این تجهیزات باید از اتصالاتی استفاده شود که دارای یک لایۀ داخلی هستند و ممکن است از نظر کیفیت با کل اتصالات دیگر متفاوت باشد؛ به این اتصالات، اتصالات روکش شده می گویند. با این حال، به طور معمول اتصالات از موادی که خود لوله یا تجهیزات ساخته می شوند، تشکیل می شود.
سایز اتصالات ابزار دقیق
سایزی که معمولاً در اتصالات ابزار دقیق مورد استفاده قرار می گیرد، از یک گستره تشکیل شده است. این گستره سایزی به اندازۀ تعریف شده زیر محدود میشود:
- ۱.۶ اینچ
- ۱.۸ اینچ
- ۳.۱۶ اینچ
- ۱.۴ اینچ
- ۵.۱۶ اینچ
- ۳.۸ اینچ
- ۱.۲ اینچ
- ۵.۸ اینچ
- ۳.۴ اینچ
- ۷.۸ اینچ
- ۱ اینچ
- ۱.۱/۱۴ اینچ
- ۱.۱/۲ اینچ
- ۲ اینچ
استفاده از اتصالات ابزار دقیق به دلیل دقت بالایی که در فیتینگ دارند، یکی از مهم ترین بحث های تجهیزات در بخش سیالات است. این اتصالات به دلیل کاربری دقیقی که دارند و تنوع در جنس و نوع اتصال که موجب اطمینان از عدم نشتی می شود، اهمیت خود را دو چندان کرده اند. همچنین انعطاف پذیری، از دیگر ویژگی هایی است که آنها را در صنایع مختلفی از جمله ابزار دقیق و سیستمهای مختلف انتقال انواع سیالات، قابل استفاده می کند.
با توجه به پیشرفت روزافزون صنایع در کشور، نیاز به تجهیزات مربوط به آن دو چندان شده و بنابراین این تجهیزات، هر روزه به جزئیات دقیق تری می پردازند. اهمیت ذکر شده در این صنایع، باعث می شود که اهمیت این تجهیزات نیز بالطبع بالاتر رود و تأمین این تجهیزات را هم در مرحلۀ اول قرار دهد. ما مفتخریم که در این چرخه، نقش مهمی را ایفا کنیم.
از نکاتی که هنگام خرید باید به آن دقت کنید جنس محصول است که در بازار امکان دارد برای سود بیشتر متریال اشتباه فروخته شود. مثلا از استیل 304 بجای 316 استفاده می شود که تفاوت قیمت زیادی دارند و در ظاهر مشابه هستند ومشتری متوجه نمیشود. به همین منظور بهتر است از برند های معتبر با گواهینامه خرید شود یا تست آنالیز شیمیایی انجام شود. البته در بازار برند های معروف خارجی تقلبی هم وجود دارد پس باید از فروشندگان معتبر تهیه شود یا با توجه به کیفیت بالای تولیدات ایرانی در این نوع محصول، از تولید کنندگان معتبر ایرانی که عضو وندور لیست شرکت نفت هستند تهیه شود.
برند هایParker و Hylok از بهترین محصولات خارجی و برند APJ از بهترین برندهای تولید داخل است که توسط شرکت البرز پارت جهان تولید می شود.